Dirk is een schrijvende verdrietdokter.

geboortejaar: 1960

geboorteplaats: Wilrijk

woonplaats: Antwerpen

psychiater sinds 1990. zijn eerste boek ‘Borderline Times’ verscheen in 2012.

Waar is het allemaal begonnen?

Ik wist op mijn 15^de al dat ik psychiater wilde worden. Het lezen van ‘De avonden’ Van Gerard Reve had daar veel mee te maken. Dankzij dat boek had ik een Paulus-moment. Het lezen van de gedachten van een mens, zoals hij dat beschreef, heeft iets teweeggebracht bij mij. Psychiater worden bleek mijn lot (lacht). Een lot waar ik trouwens blij mee ben.

(denkt na) Als kind had ik geen muzikaal talent, en ik kon ook niet voetballen. Wat ik wel goed kon, was tekenen. Ik heb toen nog overwogen om kunstenaar te worden. Maar dat was ook een droom van korte duur. Ik weet nog wat de kunstenaar Tony Blickx op mijn 16^de tegen me heeft gezegd: “Stop met zo mooi te tekenen.” Ik besefte toen dat goed kunnen tekenen je nog geen kunstenaar maakt. Dus ik heb de raad van mijn moeder gevolgd. Ze vond dat, als je niets kunt, je maar beter kunt gaan studeren. Ik heb dan maar de studies gekozen die het langst duren (lacht).

Het is ook niet zo dat ik afgunstig ben, ik heb veel bewondering voor mensen met talenten. Dankzij mijn boek en bekendheid word ik gevraagd voor heel fijne activiteiten, zoals op het podium van Pukkelpop staan met de enorm getalenteerde gitarist Mauro Pawlowski. Dat moet één van de hoogtepunten zijn van mijn onnozel bestaan (lacht).

Wat is het slechtste advies dat je al hebt gekregen?

Ik heb nog geen slecht advies gekregen. Ik ben omringd door liefdevolle mensen.

Niet echt slecht advies, maar wel een dwingende uitnodiging, was om een doctoraat te maken in Amsterdam. Ik heb dat gedaan en het heeft voordelen met zich meegebracht, maar ik heb daar heel vaak aan getwijfeld. Nog steeds, eigenlijk. In die periode werkte ik 100 uren per week. Ik kom dan ook uit een thuis van middenstanders, waar hard werken een evidentie was.

Mooiste moment tijdens het creatieproces?

Het mooiste moment zit voor mij niet in het creëren, maar in de ontmoeting met mensen. Dat gaat van kleine ontmoetingen op straat, tot de ontmoeting met patiënten, maar ook met mensen waar ik naar opkijk zoals Luc Isebaert (Belgische (neuro)psychiater en psychotherapeut) en Sam Ijsseling (Nederlands filosoof en hoogleraar). Mensen waaraan ik me kan laven. Mijn boeken zijn de oorzaak en het voortvloeisel van die ontmoetingen. Dat is zeer vervullend. Ik ben daar eindeloos dankbaar voor.

Wat inspireert je niet?

Dit soort negatieve vragen werken niet bij mij (lacht).

Niet-inspiratie inspireert ook. Onnozele en oninteressante dingen doen nadenken. Of onverwachte dingen die niet voorspelbaar zijn.

Ik ben een heel sponzig mens.

Waar ben je trots op?

Trots is een ijdelheid en een gevaarlijk gebeuren. Wat ik koester, is mensen in de ogen kunnen kijken en raken.

Kijk, als ik voor de hemelpoort sta en Petrus vraagt wat ik gedaan heb, dan wil ik afgerekend worden op de paar tientallen mensen waar ik iets voor heb kunnen betekenen. Mensen waar ik een aantal gesprekken mee heb gehad, die hen hebben geholpen in hun leven.

Ik hoop ook dat ik iets heb kunnen betekenen voor mijn geliefde, mijn kinderen en vrienden. Dat is oneindig veel belangrijker dan mijn boeken en presentaties.

Wie zou je graag ontmoeten/met wie zou je graag samenwerken?

Die ontmoetingen, die gebeuren en zijn al gebeurd.

Vorig jaar werd ik gevraagd als gasthoofdredacteur van een speciale editie van dSWeekblad. Guinevere Claeys van De Standaard vroeg me toen met wie mijn ultieme droom-interview zou zijn. Dat was Leonard Cohen, maar hij was op dat moment al erg ziek en het is jammer genoeg niet gelukt. Iemand anders die ik graag zou ontmoeten, is Marina Abramovic (Servische kunstenares die zich bezighoudt met videokunst en performance, n.v.d.r.). En Johann Sebastian Bach (lacht). Wie ik graag wou ontmoeten én ontmoet heb, bij hem thuis, is Michel Houellebecq (Frans romancier, dichter, toneelschrijver en filmregisseur).

Lievelingsmateriaal?

De menselijke geest.

Wanneer was je grootste twijfelmoment?

Tijdens mijn doctoraat. Toen ik er een jaar of twee mee bezig was, ben ik heel ziek geworden. Toen moest ik prioriteiten stellen en dan ben ik er ook even mee gestopt. Het doctoraat is iets dat ik moest doen, als ik op Kortenberg (het Universitair Psychiatrisch Centrum van KU Leuven) wou blijven werken met betekenis. In dat geval was een academische benoeming onvermijdelijk. Maar dat was dus, zoals gezegd, een bron van twijfel.

Wie is jouw grootste steunpilaar?

Mijn vrouw. Zonder enige twijfel. In alles.

Lievelingsbeeld?

De ‘Screaming Pope’ van Francis Bacon. Er bestaan 47 versies van. Ik verkies de versie die in Des Moines in Amerika te vinden is, naar een schilderij van Velázquez. De eenzaamheid van de mens, het wegvallen van vaste structuren, angst en verdriet zijn er op een onwaarschijnlijk gelaagde manier in uitgebeeld. Bacon is een kunstenaar die me sowieso fascineert.

Wat is je mooiste zin?

Ik citeer heel vaak dichters en schrijvers, ook in mijn boeken. Leonard Cohen is mijn grote favoriet.

“There’s a crack in everything, that’s how the light gets in”

Maar die zin is ondertussen op koffiemokken te vinden en overal aanwezig. Daardoor heeft het wel wat van zijn waarde verloren.

Ook de tekst van ‘The Stranger Song’.

Maar het belangrijkste citaat komt uit ‘You Want it Darker’, de laatste cd die Cohen heeft gemaakt, over de dood.

Er is een instrumentale versie van het lied ‘Treaty’ met een strijkkwartet, waarin hij zingt:

“It’s over now,

the water and the wine
We were broken then

but now we’re borderline”

Daar zit alles in waar ik mee bezig ben. “Water and wine”: het einde van de religie. “We were broken then”: het einde van de neurose. En dan eindigt hij met de titel van mijn boek. Ongelooflijk.

Wat wil je nog graag doen?

Ik heb geen bucket list. Als ik morgen sterf, is het mooi geweest. Ik ben heel gretig en curieus, maar niets is noodzakelijk. Het komt zoals het komt, laat maar doen. Ik hoop wel dat ik en mijn geliefden gezond mogen blijven. Maar ik heb geen onmogelijke verlangens. Behalve in de liefde misschien (lacht).

Meer lezen van Dirk?

‘Borderline Times’ (2012)

‘Liefde, een onmogelijk verlangen?’ (2014)

‘De wereld van De Wachter’ (2016)